Stratejinin En Eski Yazılı Belgesi: Mesilim Antlaşması

Tarih bir yerde toplumlar arasındaki yaşam ilişkilerinin düzenlenmesi ve yeniden düzenlenmesi eylemlerinin bir toplamıdır.

Burada söz konusu olan doğal ve üretilmiş zenginliğin paylaşımıdır. Bu paylaşımın aktörleri zamanımızda ulus devletler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu noktada “ulusal hak” ya da “ulusal çıkar” gibi kavramlar savaşı (ve bunun sonucu olarak da işgalleri) meşru gösterebilmektedir. Hakem kurumu, eski Sümer uygarlığından bu yana var olan ve kullanılan bir barış kurumudur. Farklı ülke ve rejimlerin birlikte, barış içinde yaşamasının uluslararası normları "Barış İçinde Bir arada Yaşama İlkeleri" olarak, özellikle İkinci Dünya Savaşından sonra geliştirilmiş; anlaşılır ve kabul edilebilir ortak insani değerler düzeyine yükseltilmiştir.

Şimdi bu açıklamalar ışığında bir değerlendirme yapacak olursak şunu söyleyebiliriz: Uluslararası anlaşmazlıklarda aracılık ya da hakem kurumu kavramı ilkin Sümer’de MÖ 2550 yıllarında ortaya çıkmış, uygulanmış ve insanlık tarihine mal edilmiştir. Bu nedenle bir dikili taşa yazılmış olan Mesilim Antlaşması stratejinin şu ana kadar bilinen en eski yazılı belgesidir.

Kaynak: Karadağ, Osman, “Stratejinin Yazılı Kaynakları – Erken Öncüler -1: Sümerler ve Sonrası”, Barikan Yayınevi, Ankara, 2014, s.185