Stratejik Yönetim Üzerine Kısa Bir Açıklama
01 Nisan
2012, Bodrum
Osman
Karadağ[1]
Sürdürülebilir büyümenin
temel ilkelerinden biri stratejik yönetimi benimsemektir[2].
Stratejik yönetimin temelinde şirket karar vericilerinin (bunlar şirket sahipleri
ve/veya yöneticileridir) stratejik düşünme becerileri yatar.
Şirketin içinde bulunduğu
çevre karmaşık olmasaydı ve belirsizlikler içermeseydi firmaların
herhangi bir strateji geliştirmesine,
dolayası ile stratejik yönetime de ihtiyaçları olmayacaktı. Günümüzde çevrenin
bu karmaşıklığı artan bir eğilim göstermekte ve beraberinde de artan
belirsizlikler taşımaktadır. Belirsizlik tıpkı sis gibi şirketlerin önlerini
görmesine engel olur. Böyle bir ortamda faaliyette bulunan şirketlerin
yaşamlarını sürdürebilmeleri kendilerine bir yol haritası yapmalarına bağlıdır. Yol haritası şirketlere nerede
olduklarını, nereye varmak istediklerini ve oraya nasıl varacakları konularında
rehberlik yapar. Bu yol haritasını hazırlayabilmek için şirket yöneticilerinin
stratejik düşünme becerisine sahip olmaları gerekir. Bu etkinliklerin tümüne
biz stratejik yönetim diyoruz. Başarılı olmak isteyen şirketin stratejik
yönetimi benimsemesi zorunludur. Aksi halde yaşamını sürdüremez.
Planlama – Stratejik Planlama
En basit anlamı ile “planlama” bir yerden bir yere
gitmektir. Bir yerden bir yere gitmek; nerede olduğumuzu ve nereye gideceğimizi
“bilmeyi”, bunun için bir “araç”a ihtiyacı ve kendimize bir “rota” çizmemizi gerektirir. Özetle “Bilgi
- Araç– Rota” yı gerektirir. Planlama hiyerarşisi içinde
stratejik planlama en üst düzeyde yer alır. Diğer bütün planlar (yıllık işletme
planı, bütçe, vb.) buna göre hazırlanır.
Bilgi – Beceri
Önce “Düşüncelerin Toparlanması” gerekir. Stratejik planlamanın
dinamiğini stratejik düşünme
oluşturur. Diğer bir deyişle, “stratejik düşünme” strateji dinamiğini kavramak için başlangıç noktası oluşturur. Stratejik düşünme;
Biz
kimiz?
Nerede
olmalıyız?
Ne
olmalıyız?
Sorularına
cevap oluşturmak amacıyla izlenen sistematik bir düşünme sürecidir. Özetle stratejik düşünme; bir strateji mimarisi
oluşturma sanatıdır.
Stratejik
düşünme için literatürde kullanılan diğer terimler; kritik düşünme, sistematik düşünme/düşünce, geleceğe ve ileriye
yönelik düşünme/düşünce, uzun dönemli düşünme/düşünce, yüksek düzey düşünme, çözüm
bulma[4].
Stratejik düşünme bize
gerekli “Bilgi – Beceri”yi sağlar.
Araç
Stratejik planlamanın aracı
ise “bütünü yönetebilme” sanatı
diyebileceğimiz “Stratejik Yönetim”dir.
Stratejik yönetim “etkili stratejiler geliştirmeye, uygulamaya, sonuçlarını
değerlendirerek kontrol etmeye yönelik kararlar ve faaliyetler bütünüdür.
Rota: Genel Yol Haritası
Bir yerden bir yere gitmek
için bir “yol haritası” na
ihtiyacımız vardır. Bir şirket ya da örgütün
bulunduğu konumdan arzu ettiği bir başka konuma ulaşması, planlama, planı
uygulama ve doğru yolda olduğunu izlemesi ve değerlendirme yapması ve
gerektiğinde düzeltici işlem yapması ile mümkündür. Geleceğini şekillendirmek
isteyen bir şirket ya da örgütün “Yol
haritası” diyebileceğimiz bu serüvenin ana adımları;
1.
Stratejik
analiz
2.
Stratejik
tasarım
3.
Stratejik
uygulama
4.
Stratejik
kontrol
5.
Değişimi
yönetmektir.
[1] Endüstri Y.
Mühendisi Osman Karadağ (okaradag52@gmail.com),
30 yılı aşkın süreyle Kamu ve Özel sektörde yöneticilik görevlerinde
bulunduktan sonra birikimlerini eğitici ve danışman olarak toplumumuzla
paylaşmaktadır. Stratejik planlama, yapılabilirlik çalışması ve proje yönetimi
alanlarında çalışan Karadağ, Türkiye’nin ilk profesyonel proje yöneticilerinden biridir.
[2] Karadağ, Osman. Sürdürülebilir Büyümenin Temel
İlkeleri. İstanbul: Beyaz Yayınları, 2011, s. x
[3] Lucius Annaeus Seneca (MÖ 4 - M.S 65) Romalı
düşünür, devlet adamı, oyun yazarıdır.
[4] Ülkemizde stratejik düşünme çoğu kez yanlışlıkla stratejik düşünce olarak
kullanılmaktadır. Bir süreç olması nedeniyle ifadenin “düşünme” olarak
kullanılması daha doğrudur. Çünkü “düşünce” ifadesi durağan bir anlam taşımaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder